یادداشت توضیحی ایران در پاسخ به گزارش‌های مدیرکل به شورای حکام آژانس

یادداشت توضیحی جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به گزارش های مدیرکل به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از سوی نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران نزد دفتر سازمان ملل متحد و دیگر سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، منتشر شد.

به گزارش ایسنا، متن یادداشت توضیحی در خصوص گزارش‌های مدیرکل به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره «موافقت‌نامه پادمانی NPT با جمهوری اسلامی ایران» و «نظارت و راستی‌آزمایی در جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد به شرح زیر است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

الف) نظرات عمومی:
1-جمهوری اسلامی ایران همواره به طور کامل به تعهدات خود از جمله موافقت‌نامه پادمان جامع (CSA-INFCIRC/214) پایبند بوده و تمام تلاش خود را به کار گرفته تا آژانس بتواند به طور مؤثر فعالیت‌های راستی آزمایی خود در ایران از جمله اقدامات نظارتی و مراقبتی (C/S) در مورد مواد و فعالیت‌های هسته‌ای ایران را انجام دهد.

2- تفکیک موضوعات تقسیم شده در دو گزارش مختلف به درستی رعایت نشده است. برخی از موارد مرتبط با برجام در گزارش پادمانی NPT تکرار شده است و بالعکس، برخی از موارد مرتبط با پادمان NPT در گزارش برجامی دیده می‌شود. به عنوان مثال، فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارتی مربوط به ساخت لوله‌های روتور سانتریفیوژها و بیلوز، که در چارچوب برجام تعریف شده‌اند، نباید تحت دستور کار موافقت‌نامه پادمانی NPT گزارش شوند.

3- به دنبال خروج غیرقانونی آمریکا از برجام در ماه مه 2018 و قصور اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی آلمان، انگلستان و فرانسه در اجرای تعهدات خود، ایران در راستای اِعمال حقوق خود وفق بندهای 26 و 36 برجام، کلیه اقدامات شفاف‌ساز داوطلبانه فراتر از موافقت‌نامه پادمان جامع خود شامل اجرای کد اصلاحی 1/3 (همانطور که در بند 65 ضمیمه I برجام مشخص شده است) را در فوریه 2021 متوقف کرد. 

4- تصمیم ایران برای توقف اجرای تعهدات خود تحت برجام کاملاً مطابق با حقوق ذاتی کشور طبق بندهای 26 و 36 برجام و در پاسخ به خروج غیرقانونی آمریکا از برجام، همراه با ناتوانی سه کشور اروپایی در پایبندی به تعهدات خود بود. این واقعیت آشکار به هیچ وجه نمی‌تواند مبنایی برای سه کشور اروپایی برای خودداری از اجرای تعهدات خود باشد.

5- تصمیم سه کشور اروپایی مبنی بر خودداری از اجرای تعهدات لغو تحریم‌های خود که در بند 20 ضمیمه پنج (V) برجام در روز انتقال (18 اکتبر 2023) مشخص شده است، اقدامی غیرقانونی و نمونه صریح دیگری از عدم اجرای قابل توجه تعهدات آنها در نقض هر دو سند برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد بود.

6- در مورد موضوع مربوط به اصطلاح «دو مکان»، باید تأکید کرد که منشأ موضوع به اتهاماتی برمی‌گردد که در درجه اول از سوی یک طرف ثالث بد نیّت، یعنی رژیم اسرائیل مطرح شده است، که تعهدی نسبت به هیچ‌یک از اسناد مرتبط با منع تسلیحات کشتار جمعی به ویژه معاهده منع‌گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) ندارد و مکرراً برخلاف قطعنامه‌های متعدد کنفرانس عمومی آژانس، از جمله به ویژه اسناد شماره 407، 1983؛ 444, 1985; 475، 1987 و 939، 1990 که هیچ کدام مورد احترام این رژیم قرار نگرفته است، مؤسسات هسته‌ای ایران که برای اهداف صلح‌آمیز اختصاص داده شده‌اند را تهدید به حمله می‌کند. این رژیم آنقدر گستاخ بوده که اخیراً ایران را به حمله اتمی نیز تهدید کرده است. همچنین بیانیه نتانیاهو که به صورت زنده در سراسر جهان پخش شد و در آن آمده است که «ایران باید با یک تهدید هسته‌ای معتبر مواجه شود» یادآوری می‌گردد. همچنین وزیر میراث که نیز گفت «بکارگیری بمب هسته‌ای یکی از گزینه‌های حمله علیه حماس خواهد بود».

7- متأسفانه ارزیابی‌های آژانس مبتنی بر اطلاعات غیرموثق و اسناد غیرمعتبر ارائه شده توسط رژیمی است که نه تنها دائماً علیه روابط ایران با آژانس توطئه می‌کند، بلکه مرتکب خرابکاری، حمله و تهدید به حمله علیه ایران نیز می‌شود که سیاست وحشیانه آن رژیم به خوبی برای جامعه بین المللی شناخته شده است.

8- ایران در پرتو همکاری بیشتر با آژانس، در سال‌های اخیر، اقدامات داوطلبانه را در چارچوب چند بیانیه مشترک از جمله بیانیه مشترک چهارم مارس 2023 اجرا کرد.

ب) نظرات در مورد گزارش بخش "سابقه" گزارش (GOV/2024/8):

9- در بند 2 این گزارش آمده است: «ارزیابی جامع همه اطلاعات مرتبط با پادمان در دسترس آژانس برای اطمینان از اینکه هیچ نشانه‌ای مبنی بر انحراف مواد هسته‌ای اعلام‌شده از فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز، هیچ نشانه‌ای از تولید یا فرآوری مواد هسته‌ای اعلام نشده در مؤسسات و مکان‌های اعلام شده خارج از مؤسسه  (LOFs) و همچنین نشانه‌ای از مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده در یک کشور دارای توافق‌نامه پادمان جامع وجود ندارد، ضروری است». 

در مورد این استدلال، ملاحظات زیر لازم است مورد توجه قرار گیرد:

- ارجاع آژانس در پاورقی شماره 4  از GOV/2024/8، همانطور که در گزارش سالیانه اجرای پادمان (SIR) منعکس شده است، برای آن دسته از کشورهایی که موافقت‌نامه پادمان جامع (CSA) و پروتکل الحاقی (AP) را در حال اجرا دارند قابل اعمال است: «برای اطمینان از اینکه هیچ نشانه‌ای از مواد یا فعالیت های هسته‌ای اعلام نشده در کشور وجود ندارد، آژانس باید ارزیابی سازگاری برنامه هسته‌ای اعلام شده کشور با نتایج فعالیت های راستی آزمایی آژانس تحت موافقت‌نامه‌های پادمانی مربوطه و پروتکل‌های الحاقی را انجام دهد...».

- با توجه به اینکه تعهد ایران فقط محدود به موافقت‌نامه پادمان جامع (CSA) است، اعمال چنین رویکردی در مورد ایران جای نگرانی دارد.

10- مدیرکل در مناسبت‌های مختلف در گزارش خود با استفاده از الفاظی که بیانگر توضیح عینی، تخصصی و فنی نیست، بلکه رویکردی سیاسی دارد ابراز نظر کرده که باید از آن پرهیز می‌کرد. اشاره مدیرکل به «همکاری ناکافی»، به کلی همکاری ایران با آژانس در زمینههای مختلف از جمله در بیانیه‌های مشترک را نادیده گرفته است.

11- در خصوص بند 6 گزارش (GOV/2024/8)، لازم به ذکر است که جمهوری اسلامی ایران بارها و بارها تاکید کرده است که هیچ مکانی که باید تحت موافقت‌نامه پادمان جامع (CSA) اعلام شود وجود ندارد از جمله از طریق یادداشت‌های توضیحی INFCIRC/1159 مورخ 23 نوامبر 2023، INFCIRC/1131 مورخ 14 سپتامبر 2023، INFCIRC/996 مورخ 7 ژوئن 2022 و INFCIRC/967 مورخ 3 دسامبر 2021. علاوه بر این، ادعای آژانس در خصوص مکان‌های اعلام‌نشده فاقد ارائه اطلاعات، اسناد و شواهد معتبر مرتبط با پادمان است. 

12- در بند 8 گزارش آمده است «...ارزیابی آژانس از فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده‌ای که توسط ایران در «مریوان» انجام شد، بدون تغییر باقی می‌ماند»، همانطور که در بند 6 بالا گفته شد، ارزیابی آژانس نباید بر اساس اسناد و اطلاعات غیرقابل اعتماد و غیرمعتبر باشد. علاوه بر این، ارجاع به برخی استدلال‌های قبلی که در نتیجه اطلاعات بعدی تأیید و منجر به حل و فصل این موضوع، همانطور که در گزارش قبلی مدیرکل (GOV/2023/26) مشخص شده است هیچ ارزش افزوده‌ای ندارد. با این حال، جزئیات مربوطه قبلاً در بند 8 از یادداشت توضیحی INFCIRC/1094 مورخ 7 ژوئن 2023 منعکس شده است.

ج) ملاحظاتی در مورد بخش مرتبط با " موضوعات مهم پادمانی" گزارش (GOV/2024/8):

13- در خصوص بند 9 "ورامین"، موارد زیر باید درنظر گرفته شود:
- همانطور که بارها توسط جمهوری اسلامی ایران توضیح داده شده است، هیچ مکان اعلام نشده‌ای (که اعلام آن) طبق موافقت‌نامه پادمان جامع (CSA) الزامی باشد وجود نداشته است.

- ادعای وجود "کارخانه در مقیاس آزمایشی اعلام نشده که بین سال‌های 1999 تا 2003 مورد استفاده قرار می‌گرفته است" فاقد اطلاعات موثق و اسناد معتبر تأیید شده، بلکه مبتنی بر اسناد جعلی و غلط ارائه شده توسط یک نهاد معلوم‌الحال است.

- ارجاع آژانس صرفاً به تصاویر ماهواره‌ای بی‌کیفیت برای ارزیابی اینکه «... کانتینرهای خارج شده از ورامین در نهایت به تورقوزآباد منتقل شدند...» کافی و صحیح نیست، زیرا هزاران کانتینر مشابه در سراسر کشور در حال حرکت هستند. ادعای جابجایی یک کانتینر از مکانی به مکان دیگر، نمی‌تواند تنها با تصاویر ماهواره‌ای کم کیفیت طرح و پیگیری شود.

14- در خصوص به بند 9 در مورد "تورقوز آباد"، همانطور که قبلاً توضیح داده شد، باید بر موارد زیر تأکید شود:

- ارزیابی آژانس براساس اطلاعات و شواهد معتبر نیست. تورقوز آباد در واقع یک مکان صنعتی است که شامل انواع انبارها و اماکن نگهداری مواد شوینده، مواد شیمیایی، مواد غذایی، پارچه و منسوجات، لاستیک و قطعات خودرو، لوله و اتصالات و برخی ضایعات صنعتی است. این مکان در چنین منطقه‌ای مناسب برای انبار مواد هسته‌ای نیست.

- همانطور که بارها گفته شده محل مورد نظر یک انبار ضایعات صنعتی است که جابجایی کانتینر در آن یک ضرورت لاینفک است. جابجایی کانتینرها از یک مکان صنعتی به مکان دیگر که صرفاً تنها مدرک ادعای آژانس است نمی‌تواند دلیل محکمی برای هر ادعایی درنظر گرفته شود. بنابراین اتهام جابجایی مواد و تجهیزات هسته‌ای وجاهت ندارد.

در تحقیقات مبسوط ما در زمینه سابقه فعالیت های انجام شده در این مکان، جمهوری اسلامی ایران منشأ ذرات گزارش شده توسط آژانس را پیدا نکرده است. هیچ گونه فعالیت یا انبار هسته‌ای در این مکان وجود نداشته است. بنابراین، هیچ سرنخ فنی در مورد منشأ ذرات گزارش شده یافت نشده،  با این حال، احتمال وجود چنین ذراتی از طریق خرابکاری را نمی‌توان منتفی دانست.

- در مورد فرض نادرست آژانس مبنی بر بیرون بردن کانتینرها به شکل دست نخورده از این مکان، اطلاعاتی که اثبات می‌کند فرض آژانس صحیح نیست قبلاً به آژانس ارائه شده است.

15- در مورد در بند 10 گزارش، "... ذرات مواد هسته‌ای شناسایی شده در ورامین و تورقوز آباد...". باید تاکید کرد که:

- استفاده از عبارت «ذرات مواد هسته‌ای» به جای «ذرات اورانیوم» که در گزارش (GOV/20243/8) منعکس شده است، منجر به تفسیر نادرست می‌شود.

- صِرف وجود چند ذره اورانیوم در یک مکان نباید به عنوان مبنایی برای نتیجه‌گیری آژانس درنظر گرفته شود.

16- در گزارش آژانس در بخش C.2 آمده است: «ایران در نامه‌ مورخ 7 فوریه 2024، گزارش‌های حسابرسی مواد هسته‌ای اصلاح‌شده مورد نیاز را به آژانس ارائه کرد. بر اساس این گزارش‌ها، آژانس در UCF، ناهمخوانی در موازنه مواد هسته‌ای را اصلاح شده (rectified) می‌داند»، لازم به ذکر است که: 

- در مورد راستی‌آزمایی موجودی فیزیکی (PIV) در آزمایشگاه جابر ابن حیان (JHL)، همانطور که در سند GOV/2015/68 مورخ 2 دسامبر 2015 منعکس شده است، «آژانس در سال 2014 این اطلاعات را مجدداً ارزیابی کرد و برآورد کرد که مقدار اورانیوم طبیعی ذی‌ربط در محدوده عدم قطعیت مرتبط با حسابرسی مواد هسته‌ای و اندازه گیری‌های مربوطه است».

- اورانیوم فلزی حاصل از آزمایش‌های تبدیل انجام شده در JHL (IRL-)، که توسط مؤسسه تبدیل اورانیوم، UCF (IRK-) دریافت شده است، از سال 2003 مکرراً توسط بهره‌بردار گزارش و توسط آژانس راستی‌آزمایی گردیده است، که بیانیه های 90(الف) و 90(ب) مربوطه متعاقباً هر سال به شکل رضایت‌بخش منعکس شده است. علاوه بر این، این مواد در طول نگهداری در مؤسسه JHL (IRL-) تحت اقدامات کنترلی و نظارتی مستمر C/S آژانس بوده و در زمان انتقال به UCF (IRK-) همچنان تحت مهر و موم بوده است. علاوه بر این، از آنجایی که هیچگونه فعالیتی بر روی این ماده مهر و موم شده انجام نشده است، محتویات آن مسلماً قابل تغییر نیست.

- بر اساس ارزیابی فنی بهره‌بردار این مؤسسه سنجش U-236، در پسمان محلول (روش مورد استفاده آژانس)، به دلیل مقدار زیاد عدم قطعیت مربوط به اندازه‌گیری U-236 و همچنین نادیده گرفتن روند فرآیند برای حل کردن پسمان موسوم به کثیف در مخازن بزرگ اقدام دقیقی نبوده و با خطای بزرگ همراه است.

- در نامه مورخ 9 اوت 2023 ایران، تاکید شده است که مغایرت مذکور در مؤسسه IRK به دلیل فرآیند نامنظم بازیابی اورانیوم از پسمان موسوم به «پسمان کثیف» (dirty waste) حاوی انواع عناصر ناشناخته به عنوان ناخالصی ایجاد شده، اساساً از منظر فنی، چنین تفاوت‌هایی در این فرآیند بازیابی قابل پیش‌بینی و اجتناب ناپذیر است. علاوه بر این، نباید این امر منجر به درخواست تغییر در گزارش‌های حسابرسی مؤسسه مبدأ (IRL-) شود.

- با این حال، طی بحث‌های فنی بین آژانس و ایران در وین در 8 نوامبر 2023، ارائه‌ای در رابطه با حسابرسی دقیق در IRK- برای حل نمودن پسمان کثیف بر اساس شواهد فنی محکم ارائه شد که به درستی در این گزارش (یعنی GOV/2024/8) منعکس نشده است. علاوه بر این، جمهوری اسلامی ایران با انجام فعالیت‌های راستی‌آزمایی تکمیلی در UCF در آینده نزدیک به منظور حل این مشکل فنی موافقت کرد.

- فعالیت‌های راستی‌آزمایی بیشتر آژانس در این رابطه از 21 تا 22 نوامبر 2023، 03 تا 4 دسامبر 2023 و در 20 دسامبر 2023 انجام شد. در طول انجام این فعالیت‌های پیگیری در IRK-، بهره‌بردار جزئیات حسابرسی را برای بازیابی پسمان کثیف اورانیوم فلزی ارائه داد.

- در نامه مورخ 7 فوریه 2024 ایران، گزارش‌های اصلاح شده حسابرسی مواد هسته‌ای مورد نیاز به آژانس ارائه شد.  گزارش‌های حسابرسی مواد هسته‌ای اصلاح شده نشان می‌دهد که تمام مقدار اعلام‌شده اورانیوم موجود در پسمان جامد، ارسال شده از JHL به UCF برای انحلال، در UCF دریافت شده است، اما مغایرت ذکر شده ناشی از فعالیت‌های بازیابی به دلیل ماهیت فرآیندهای تبدیل است.

- آژانس در نامه رسمی خود به ایران که موجود است تأیید کرد که ناهمخوانی در میزان اورانیوم موجود در پسمان جامد ارسال شده از JHL به UCF حل و فصل شده است. با این حال، بر خلاف این نتیجه، در بند 15 GOV/2024/8 و در پاورقی 23 GOV/2024/7 از کلمه «اصلاح شده» استفاده شده است که با نامه دریافتی از آژانس در این خصوص مطابقت ندارد.

باز هم، آژانس هیچ نشانه‌ای در مورد تغییر از حل و فصل شده به اصلاح شده با توجه به گزارش توزیع شده قبلی (GOV/2024/7) که متعاقباً بدون اطلاع قبلی اصلاح شده است، ارائه نکرده است.

- در حالیکه حل و فصل این موضوع در بیانیه 90 (a) اعلام شده است، جمله آخر بند 38 که می‌گوید "این عنصر جدید مستلزم بررسی بیشتر توسط آژانس است" توجیه نداشته و قابل قبول نیست. علاوه بر این، لازم به تاکید است که در جریان گفتگوهای فنی در 29 ژانویه 2024، هر دو طرف توافق کردند که اصلاح گزارش فقط به IRK و بدون هیچ گونه اشاره‌ای به IRL محدود شود. بر اساس این توافق، گزارش‌های اصلاح شده حسابرسی IRK در اختیار آژانس قرار گرفت که متعاقباً از طریق بیانیه 90 (a) مذکور توسط آژانس تأیید شد.

17- با توجه به بخش C.3 گزارش پادمانی (کد اصلاحی 3/1)، پذیرش اجرای کد اصلاحی 3/1 از جمله اقدامات شفاف‌ساز و اعتمادسازی بود که در بند 65 پیوست یک برجام منعکس شده است. به دنبال خروج آمریکا از برجام و عدم اجرای تعهدات اتحادیه اروپا/E3 تحت این توافق، ایران در استفاده از حقوق خود بر اساس بندهای 26 و 36 برجام، تصمیم گرفت تا تعهدات خود را صرفاً وفق موافقت‌نامه پادمان جامع خود انجام دهد. با این حال، با حسن نیت و در پرتو تفاهم به دست آمده با مدیرکل، ایران قبلاً اطلاعات کلی در مورد برنامه‌ریزی مؤسسات جدید را ارائه و اعلام نموده که اطلاعات پادمانی مربوطه در زمان مقتضی در اختیار آژانس قرار خواهد گرفت.

د) ملاحظات در مورد بخش "بیانیه مشترک" گزارش (GOV/2024/8):

18- در خصوص بند 24، ایران بارها آمادگی خود را برای انجام همکاری‌های متقابل بر اساس حسن نیت و بر اساس مفاد بیانیه مشترک اعلام کرده است. دو عنصر مهم بیانیه، یعنی چارچوب موافقت‌نامه پادمان جامع (CSA) و روش مورد توافق (modality)، باید درنظر گرفته شود. مایه تأسف است که تنها همکاری ایران تحت بیانیه مشترک در گزارش مدیرکل مورد قدردانی قرار نگرفته، بلکه این همکاری تعمداً نادیده گرفته شده است. 

19- در رابطه با بند 27 گزارش مدیرکل، باید مشخص شود که جناب آقای اسلامی هرگز همکاری را آنطور که در بیانیه مشترک مشخص شده زیر سوال نبرده است. در جلسه 25 سپتامبر 2023، جناب آقای اسلامی گفته بود با توجه به قانون مصوب مجلس شورای اسلامی: "برنامه اقدام راهبردی برای رفع تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران"، ایران در اعمال حقوق خود براساس بندهای 26 و 36 برجام، تنها خود را به موافقتنامه پادمان جامع متعهد می‌داند و اینکه نباید انتظار داشت در حالی که تحریمهای یکجانبه غیرموجه همچنان ادامه دارد، ایران به طور کامل به تعهدات خود ذیل برجام عمل کند. بنابراین، بند 27 گزارش بازتاب واقعی نشست یاد شده نیست، و احتمال سوء‌تفاهم نسبت به اظهارات جناب آقای اسلامی نیز وجود دارد. 

20- در مورد بندهای 29، 30 و 33 (GOV/2024/8) و همچنین بندهای 25، 26 و 31 در (GOV/2024/7) در مورد لغو انتصاب بازرسان آژانس، حقایق زیر باید درنظر گرفته شوند:

- همانطور که در ماده 9 (a) (ii) از (CSA) بین ایران و آژانس (INFCIRC/214) به صراحت مشخص شده است، ایران حق حاکمیتی خود را برای مخالفت نسبت به انتصاب بازرسان آژانس، نه تنها در زمان پیشنهاد انتصاب بلکه در هر زمان دیگری پس از انتصاب نیز برای خود محفوظ می‌دارد. 

- اعمال این حق به هیچ وجه مستقیم یا غیرمستقیم بر توانایی آژانس برای انجام بازرسی‌های خود در ایران تأثیر نمی‌گذارد.

- در حالی که جمهوری اسلامی ایران در دو نوبت (اکتبر 2023 و فوریه 2024) انتصاب 14 بازرس پیشنهادی جدید آژانس را پذیرفته است، اما متأسفانه این موضوع به درستی در گزارش منعکس نشده است.

- در حال حاضر کلاً تعداد 120 بازرس منتصب برای جمهوری اسلامی ایران در اختیار آژانس است. این به وضوح نشان می‌دهد که ایران تمایل دارد آژانس را قادر سازد تا وظایف خود را با بهره‌مندی از تخصص بازرسان مختلف انجام دهد. 

21- در خصوص نظر ارائه شده در بند 34، شایان ذکر است که ایران در این جلسه به صراحت چگونگی ارائه اطلاعات بیشتر و در صورت نیاز دسترسی به آژانس را مورد اشاره قرار داد، اما این بخش از اظهارنظر جناب آقای اسلامی در این گزارش نادیده گرفته شده است. 

هـ) ملاحظات در مورد بخش "خلاصه" گزارش (GOV/2024/8): 

22- جمهوری اسلامی ایران بر این عقیده است که با وجود اینکه همکاری‌اش با آژانس در مسیر درستی قرار دارد، ابراز تأسف در این گزارش برای چیزی که هنوز ادامه دارد، غیرضروری است. 

23- علاوه بر توضیح ارائه شده در بند 18 بالا، باید یادآوری شود که گزارش مدیرکل به طور کامل در پاورقی 33 منعکس نشده است.

آخرین بخش مهم پاورقی که نتیجه می‌گیرد: «آژانس در سال 2014 این اطلاعات را مورد ارزیابی مجدد قرار داد و ارزیابی کرد که مقدار اورانیوم طبیعی ذی‌ربط در محدوده عدم قطعیت مرتبط با حسابرسی مواد هسته‌ای و اندازه گیری‌های مربوطه است» نادیده گرفته شده است. در عوض، یک نتیجه‌گیری بسیار غیرمعمول که می‌گوید "این عنصر جدید مستلزم بررسی بیشتر توسط آژانس است" ذکر شده است.

24- ایران به طور داوطلبانه به آژانس اجازه دسترسی داد و اطلاعات و توضیحاتی در مورد این مکان‌ها به آژانس ارائه کرد. این در حالی بود که آژانس اسناد معتبری را در رابطه با ادعای خود درباره «مواد هسته‌ای اعلام‌نشده و فعالیت‌های مرتبط هسته‌ای» به ایران ارائه نکرد و ایران هرگز موظف نبوده است که اسناد غیرمعتبر و ساختگی را به‌عنوان اطلاعات مرتبط با پادمان در نظر بگیرد و به درخواست‌های آژانس پاسخ دهد. با این حال، متأسفانه آژانس تمامی اسناد ساختگی و اطلاعات جعلی ارائه شده توسط رژیم اسرائیل را معتبر می‌داند. این امر باعث شده است که آژانس بر این اساس ارزیابی اشتباه نتیجه‌گیری و غیرقابل اعتمادی داشته باشند. 

25- در پاراگراف 42 گزارش پادمانی، مدیرکل به طور ناعادلانه به « محکومیت شدید» آنچه که «لغو ناگهانی انتصاب چند بازرس مجرب آژانس توسط ایران...» می‌خواند، ادامه می‌دهد، لازم به ذکر است که از مدیرکل انتظار می‌رود گزارش خود را براساس واقعیات و نه احساسات ارائه کند. بنابراین بیان «به شدت محکوم کردن» حرفه‌ای نیست و باید از آن اجتناب کرد. همچنین جمهوری اسلامی ایران نگرانی خود را از سیاسی شدن این موضوع که در بیانیه‌ها و گزارش‌هایی با انگیزه‌های سیاسی و غیرسازنده منعکس شده است و منحصراً ایران را به دلیل اعمال حقوق مشروع خود مورد انتقاد و محکومیت قرار می‌دهد ابراز می‌دارد. آژانس باید به حقوق ایران بر اساس موافقتنامه پادمان جامع CSA از جمله ماده 9 احترام کامل گذارد. هرگونه تلاش برای انکار یا نقض حقوق حاکمیتی ایران پذیرفته نخواهد شد.

26- در مورد ارجاع مدیرکل به بیانیه مشترک در (بند 43)، باید توجه داشت که بیانیه مشترک فی نفسه داوطلبانه است و تحقق مناسب آن نیازمند حسن نیت متقابل است. نباید انتظار داشت که ایران به تنهائی و بدون تلاش مفید طرف مقابل، بار تحقق (بیانیه) را بپذیرد. به علاوه انجام این اقدامات داوطلبانه مستلزم توافق در خصوص روش‌ انجام کار (modality) است. 

27- در پاسخ به بند 44، همانطور که در مناسبت‌های مختلف رسماً اعلام شده، سلاح هسته‌ای هرگز در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی ایران جائی ندارد. بنابراین، هیچ گونه مبنایی برای تفسیر اظهارات فردی در اظهارات عمومی وجود ندارد. از مدیرکل انتظار نمی‌رود که براساس دیدگاههای فردی بیانیه پادمانی ارائه دهد که چنین نتیجه‌گیری به لحاظ حقوقی  و حرفه‌ای با موافقتنامه پادمان جامع (CSA) منطبق نیست.

و) نتیجه‌گیری:

28- جمهوری اسلامی ایران تاکنون همکاری کامل خود در چارچوب موافقت‌نامه پادمان (CSA) را به آژانس ارائه کرده است. باید مجددا ًتاکید شود که تمامی مواد و فعالیت‌های هسته‌ای ایران به طور کامل به آژانس اعلام شده و توسط آژانس راستی‌آزمایی شده است. 

29- جمهوری اسلامی ایران به حق انتظار دارد که آژانس گزارش‌های خود درباره فعالیت‌های راستی‌آزمایی در ایران بر اساس اصول بی‌طرفی، حرفه‌ای و به طور عینی انجام دهد.

30- باید مجدداً تأکید کرد که تمام مواد و فعالیت‌های هسته‌ای ایران به طور کامل به آژانس اعلام شده و از یک نظام راستی‌آزمایی بسیار قوی عبور کرده است. اگرچه جمهوری اسلامی ایران هیچ تعهدی برای پاسخگویی به سؤالات آژانس بر اساس اسناد ساختگی و غیرمعتبر ندارد، با این حال، به صورت داوطلبانه و رویکردی همکارانه، ایران تمام اطلاعات لازم، اسناد پشتیبان و دسترسی‌های درخواستی آژانس را ارائه کرده است. 

31-جمهوری اسلامی ایران بار دیگر بر اهمیت و ارزش همکاری‌های ارائه شده به آژانس تأکید می‌کند. این همکاری سازنده نباید توسط منافع سیاسی کوته‌بینانه تضعیف شود. بر این اساس، آژانس موظف است در پرداختن به چنین موضوعاتی به شیوه‌ای مجدانه به منظور جلوگیری از تحریف تصویر بزرگتر همکاری بین ایران و آژانس، عقلانیت خود را نشان دهد.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: ايران آژانس بين المللي انرژي اتمي شورای حکام آژانس عملیات طوفان الاقصی جنگ غزه رژيم صهيونيستی جنگ اوکراین مواد و فعالیت های هسته ای موافقت نامه پادمان جامع فعالیت های راستی آزمایی جمهوری اسلامی ایران هسته ای اعلام نشده بندهای 26 و 36 برجام جناب آقای اسلامی سه کشور اروپایی درنظر گرفته شود مرتبط با پادمان یادداشت توضیحی آژانس ارائه طور کامل هسته ای ایران منعکس شده بیانیه مشترک اجرای تعهدات هیچ نشانه ای اصلاح شده مشخص شده ایران به طور تعهدات خود توسط آژانس وجود ندارد بین المللی نتیجه گیری ارائه شده انجام دهد اعلام شده شده توسط ارائه شد گزارش ها انجام شد حل و فصل بر اساس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۴۰۷۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عیارسنجی سفر گروسی

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که برای سفری دوروزه به ایران سفر کرده بود، روز گذشته در کنفرانس بین‌المللی هسته‌‏‌ای در اصفهان حضور یافت و سخنرانی کرد. روز اول سفر گروسی به ایران شامل دیدارهایی با حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه و علی باقری، معاون سیاسی وزیر و مذاکره‌کننده ارشد کشورمان در مذاکرات رفع تحریم‌‏‌ها بود.

به گزارش دنیای اقتصاد، روز گذشته نیز به جز حضور در کنفرانس اصفهان، وی دیداری دوجانبه با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران داشت. بعد از این دیدار، طرفین در کنفرانس خبری مشترک حضور یافتند. روزنامه «دنیای‌اقتصاد» در شماره روز گذشته خود اشاره کرد که سفر گروسی دو وجه پیدا و پنهان دارد که وجه پیدای آن همان حضور در کنفرانس اصفهان است و وجه پنهان آن نیز مذاکراتی با هدف فراهم کردن مقدمات گفت‌وگوهای هسته‌‏‌ای در آینده است.

گروسی روز گذشته با بیان اینکه مبنای ما همان سند مارس سال گذشته است، گفت که پیشنهادی را به ایران دادم که شامل گام‌های عملیاتی است و تیم‌های طرفین در نشست جداگانه و در حال تعریف این گام‌های عملیاتی دوطرفه هستند.

تمرکز بر دو مکان باقی‌مانده

محمد اسلامی در نشست خبری با مدیرکل آژانس تاکید کرد که با گروسی گفت‌وگوی سازنده و رو به جلویی داشته است. به گزارش «ایسنا»، اسلامی روز سه‌شنبه پس از مذاکرات دوجانبه فنی با هیات آژانس در نشست خبری مشترک با رافائل گروسی ضمن قدردانی از سفر و حضور گروسی در کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای گفت: «اگرچه بدخواهان از تعامل ایران و آژانس ناخرسند هستند و با ادبیات مخرب سعی بر سیاه‌نمایی و کم‌ارزش نشان دادن دارند، معتقدیم توافق مشترک مبنای خوبی برای تعامل است و ما بر این خط مبنا به عنوان نقشه راه خود میان ایران و آژانس تاکید کردیم.»

به گزارش «ایسنا»، وی ادامه داد: «ما در این مذاکرات پیشرفت بیانیه مارس را به عنوان خط مبنا مثبت ارزیابی کردیم اگرچه به دلیل شرایط به وجود آمده در مسائل ایران و آژانس روند همکاری‌ها کند شد و هر دو طرف از این کندی ابراز ناخرسندی کرده بودند. ما تداوم تعاملات‌مان را بر مبنای بیانیه مشترک از این پس در سه بخش دنبال می‌کنیم؛ اول موارد گذشته است که در سند برجام در قالب پی‌ام‌دی بسته شده بود؛ اینها مسائل خاص خودش را دارد که آغشته به مسائل بیرونی و سیاسی است و نباید به دیگر بخش‌ها تسری داده شود. در این بخش موضوع مهم دو مکان باقی‌مانده است، موضوع ناترازی مواد حل شد و بر حل دو مکان باقی‌مانده تمرکز می‌کنیم.»

اسلامی ادامه داد: «بخش دوم، درباره وضعیت موجود است که در چارچوب ان‌پی‌تی و پادمان انتظارات و کاستی‌ها را دنبال می‌کنیم و برای اقدامات هماهنگ برای پیشبرد وضعیت موجود اقدامات متقابل لازم را انجام می‌دهیم و بخش سوم که مدیرکل و شخص آقای گروسی مسوول آن است و باید گام‌هایی بردارند که برای آینده است.

نقشی که مدیرکل به موجب وظایف قانونی برعهده دارد و باید تسهیل‌کننده باشد برای برداشتن موانع و حل مسائل مربوطه که عمدتا سیاسی است، در این رابطه حائز اهمیت است.» همچنین رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: ما توافق کردیم برای تهیه پیش‌نویس این سه بخش معاونان دو طرف مذاکرات را دنبال کنند و الان هم مذاکرات در حال انجام است و همان طور که زمان پیش می‌رود نتایج مورد انتظار را دریافت کنیم. البته این آغاز یک فرآیند است. در ادامه اسلامی گفت که اقدامات خصمانه علیه ایران که با منشأ صهیونیستی پایه‌گذاری شده باید مراقبت شود تا در تعامل دو طرف تاثیر نگذارد.

اسلامی در پاسخ به اینکه در سال‌های اخیر شاهد تشدید تنش علیه ایران بودیم و شاهدیم که برجام و مذاکرات شکست خورده است با این حال حضور آقای گروسی تاثیر مثبتی در از سرگیری مذاکرات دارد یا خیر؟ گفت: «حضور ایشان در امتداد تعاملات جاری در چارچوب ان‌پی‌تی و موافقت‌نامه پادمان جامع است. ایران از برجام خارج نشده است، آمریکا خارج شد و به تعهداتش عمل نکرد و دیگران هم به تبع آن اقدامی نکردند.

ایران با حسن نیت در این توافق مانده و الان که کاهش تعهدات داده است، ملاکش برجام است. به علاوه قانون اقدام راهبردی ملاک عمل ماست و این ملاحظات را آقای گروسی مطلع هستند و دیدید که اشاره کردند چارچوب‌های ما الان ان‌پی‌تی، موافقت‌نامه پادمان جامع و قانون اقدام راهبردی ایران است. شخص آقای گروسی هم البته جایگاه سیاسی ویژه دارند و یکی از توافقات امروز ما در سه بخش مورد اشاره همین تعاملات سیاسی است که می‌تواند اثرات متقابل داشته باشد.»

در مرحله حساسی هستیم

رافائل گروسی نیز در نشست خبری مشترک با محمد اسلامی در حاشیه اولین کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای در اصفهان گفت: «امروز در شهر زیبای اصفهان، شهر ادبیات و موسیقی و تاریخ حضور دارم و خوشحالم. روز دوشنبه نشست‌های مهمی را با مذاکره‌کننده ارشد و وزیر خارجه ایران در تهران داشتم. ما در مرحله حساسی هستیم و این شروع فعالیت‌های جدید میان ایران و آژانس است.»

به گزارش «ایسنا»، وی ادامه داد: «همان طور که آقای اسلامی گفت یک‌سال قبل بر سر بیانیه مشترک توافق کردیم و آن سند مهمی بود که امضا شد درباره سطح همکاری‌های نظارتی و پادمانی و آنچه نیاز است برای حل مسائل باقی‌مانده را بیان می‌کند. این سند گام‌های اضافی را که طرفین باید بردارند بیان می‌کند؛ گام‌هایی که با وجود کاستی‌ها برداشته شد. امروز توافق کردیم این سند ادامه پیدا کند و مفاد آن معتبر است» گروسی گفت که پیشنهادی را به ایران دادم که شامل گام‌های عملیاتی است و تیم‌های طرفین در نشست جداگانه و در حال تعریف این گام‌های عملیاتی دوطرفه هستند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا امروز الحاقیه تازه‌ای به متن بیانیه مشترک مارس ۱۴۰۱ اضافه شد؟ گفت: «همان طور که گفتم قصد ما این نیست سند جدیدی را ایجاد کنیم و مبنای ما همان سند مارس سال گذشته است. مهم است که بیانیه مشترک را بدون تغییر ادامه دهیم چون ظرفیت حل مسائل را دارد که به مسائل جاری و حل مسائل پادمانی و گام‌های اضافی توجه دارد و ما امروز در مذاکرات بر برداشتن گام‌های ملموس در این راستا توافق کردیم.»

مدیرکل آژانس در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در مورد نقش اسرائیل نگرانی‌هایی وجود دارد و اسرائیل نقش مخربی را ایفا می‌کند، شما چه اقدامی را در این باره انجام می‌دهید؟ اظهار کرد: «ما به بازیگران خارجی توجه نمی‌کنیم مخاطب ما ایران است و نقش ایران را در نظر می‌گیریم. در امنیت و صلح منطقه منافعی است که گاهی اوقات متعارض خواهند بود. از همه چیز آگاه هستیم، ولی در مسیر صحیحی با همکاری ایران پیش خواهیم رفت.»

ضامن اجرای برجام در حوزه فنی هستیم

همچنین گروسی در پاسخ به اینکه طبق ۱۵ گزارش آژانس، ایران به برجام پایبند بوده و آمریکا یک‌جانبه از آن خارج شد، در این شرایط چطور از ایران انتظار دارید به همه تعهداتش در قالب برجام پایبند باشد؟ توضیح داد: «ما داریم کار می‌کنیم که این مشکل را حل کنیم. باید با ایران همکاری کنیم که به مسیر قبلی برگردیم و تلاش داریم شرایط را برای بازگرداندن ایران به مسیر قبلی تسهیل کنیم.

ما ضامن اجرای برجام در حوزه فنی هستیم. می‌دانیم چه اقداماتی باید انجام شود و در حال هماهنگی جهت انجام آن اقدامات هستیم.» پیش‌تر محمد اسلامی، معاون رئیس‌جمهور در دومین روز کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای در اصفهان در سخنانی گفت که روابط ما با آژانس با تعامل خوب و پایدار باید ادامه یابد و نباید متاثر از جریانی باشد که همواره با تهمت و افترا برای مخدوش کردن مسیر ایران تلاش می‌کند. مذاکرات فنی ما با آژانس هم با همین چارچوب پایه‌گذاری شده است.

برنامه‌های گروسی در اصفهان

همچنین روز گذشته رافائل گروسی علاوه بر بازدید از نمایشگاه دستاوردهای هسته‌ای ایران در حاشیه کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای در اصفهان، در سخنانی در دومین روز از برگزاری کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای گفت: «در زمان سختی هستیم، این منطقه در تنش‌های زیادی قرار دارد و اینجا در کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای می‌توانیم به راهکار موثر بیندیشیم، من مطمئنم اگر به خوبی پیش برویم جوانانی که دیشب در خیابان‌های اصفهان دیدم، شاد می‌شوند.» به گزارش «ایسنا»، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی افزود: «به واسطه این کنفرانس می‌توانیم با هم کار کنیم و نتایج تحقیقات‌مان را زیر نور اعتماد به یکدیگر نشان دهیم، ما باید چالش‌ها را کنار بگذاریم و از پله‌های سخت و سیمانی بگذریم تا به هم‌افزایی میان ایران و جهان برسیم.»

در تهران چه گذشت؟

همچنین در دیدار روز دوشنبه گروسی با امیرعبداللهیان در تهران، وزیر خارجه با تاکید بر سوابق بدعهدی آمریکا در توافقات گذشته در مورد برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، تاکید کرد: «نباید همکاری ایران و آژانس تحت‌تاثیر رویکرد و رفتار بی‌ثبات و متناقض آمریکا قرار داشته باشد.» امیرعبداللهیان در این دیدار تاکید کرد: «سفر شما به ایران در زمانی درست به‌ویژه با توجه به شرایط پیچیده و حساس منطقه انجام شده است.»

به گزارش «ایسنا»، وزیر امور خارجه ایران بر اهمیت جایگاه و نقش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکید کرد و افزود: «اتخاذ مواضع بی‌طرفانه و حرفه‌ای جنابعالی به عنوان مدیرکل آژانس علاوه بر کمک موثر در همکاری‌های ایران و آژانس، در بازگشت امنیت و ثبات پایدار در منطقه نیز تاثیرگذار است.» وی تاکید کرد: «این همکاری باید در مسیر درست خود ادامه یابد و در عین حال باید احساس کنیم که در قبال این همکاری، گشایش ایجاد می‌شود.»

گروسی نیز در این دیدار، نقش و موضع ایران در برقراری ثبات و امنیت پایدار در منطقه را حائز اهمیت خواند و رویکرد ایران در به رسمیت شناختن و تقویت همکاری اطمینان‌بخش با آژانس را در همین راستا ارزیابی کرد. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکید کرد: «تقویت روند همکاری بین ایران و آژانس موجب ناکامی طرف‌هایی خواهد شد که با هر توجیه و بهانه‌ای به دنبال تشدید درگیری، تنش و تقابل در منطقه هستند.»

علی باقری نیز در دیدار با گروسی با اشاره به اهمیت همکاری‌های ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بر ضرورت بی‌طرفی و حرفه‌ای‌گری آژانس به‌عنوان یک سازمان تخصصی تاکید کرد. وی همچنین اظهار کرد: «فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران همواره در چارچوب تعهدات بین‌المللی از جمله معاهده عدم‌اشاعه است.» رافائل گروسی نیز در این نشست، سفر خود به تهران را نشانه اراده آژانس برای حفظ فضای سازنده در روابط خود با جمهوری اسلامی ایران دانست.

دو برداشت از یک سفر

رحمن قهرمانپور، کارشناس مسائل بین‌الملل در تحلیل سفر رافائل گروسی به ایران و صحبت‌هایی که رد و بدل شد به روزنامه «دنیای‌اقتصاد» گفت: «در توافق اسفند ۱۴۰۱ یا همان مارس ۲۰۲۳، دو طرف در مورد نصب دوربین‌ها در بخشی از مراکز غنی‌سازی توافق کرده بودند. در این راستا تفسیر آژانس این بود که این توافق شامل نصب دوربین‌ها در مراکز مونتاژ سانتریفیوژها هم می‌شود اما ایران چنین تفسیری را قبول نداشت.» وی افزود: «اختلاف‌نظر بعدی در خصوص دو مکان ادعایی یعنی تورقوزآباد و ورامین بود که در این سفر اعلام شد که دو طرف پذیرفته‌اند در این مورد همکاری‌ها را ادامه دهند که مساله مهمی است.» به گفته قهرمانپور، اسلامی نکته دیگری گفت که جدید بود و آن تفکیک مسائل گذشته از مسائل کنونی و آینده است.

از نظر آژانس این سه مساله، فنی هستند اما ایران معتقد است که از نظر ایران مساله تورقوزآباد و ورامین مربوط به گذشته است و ایران آن‌ها را در قالب پی‌ام‌دی می‌بیند، مساله فعلی، نظارت بر غنی‌سازی و مساله آینده، اطلاع آژانس از دامنه فعالیت‌های هسته‌ای ایران است. » این کارشناس تاکید کرد: «بیان ساده حرف اسلامی این است که ایران این سه مورد را جدا از هم می‌بیند.

اما هنوز مشخص نیست که آژانس چنین نظری را قبول خواهد کرد یا خیر.» همچنین وی توضیح داد: «گروسی می‌گوید که به واسطه کاهش همکاری‌های ایران، اطلاع ما از دامنه فعالیت‌های هسته‌ای ایران در حال کاهش است و ایران می‌خواهد این نگرانی را برطرف کند.» به گفته قهرمانپور تیم‌های طرفین در حال مذاکره هستند تا به یک توافقی برسند و باید منتظر نتیجه باشیم. درواقع آژانس می‌خواهد دستورکار مارس ۲۰۲۳ را ادامه دهد اما ایران می‌گوید تفسیر آژانس را قبول ندارد و چارچوب پیشنهادی اسلامی این است که مسائل گذشته، حال و آینده را از هم تفکیک کنند.

کوروش احمدی، دیپلمات پیشین کشورمان نیز در این رابطه گفت: «سفر گروسی به تهران در عین حال که نشانه مثبتی حاکی از ادامه روابط دوستانه بین آژانس و سازمان انرژی اتمی ایران است، اما به نظر نمی‌رسد که در مذاکرات انجام شده در جریان این سفر تحول خاصی روی داده باشد.» وی افزود: «هرچند نفس سفر و شرکت گروسی و موافقت او با شرکت در کنفرانس علمی اصفهان موفقیت قابل‌توجهی برای سازمان انرژی اتمی ایران است و می‌تواند حاکی از تلاش گروسی برای حفظ رابطه دوستانه و کاری با طرف ایرانی خود باشد اما در اظهارات طرفین مطلبی که حاکی از پیشرفت یا تحول خاصی در موضوعات مورد بحث طی چند سال گذشته باشد، دیده نمی‌شود.»

احمدی تاکید کرد: «به یاد داریم که در جریان سفر گروسی به تهران در مارس ۲۰۲۳ توافقی یا نقشه راهی بین طرفین به امضا رسید و بر اساس آن قرار شد که همکاری‌هایی در ارتباط با فعالیت‌های مربوط به راستی‌آزمایی و نظارت و نیز چند سایت به‌خصوص و نیز فعال کردن تجهیزات نصب‌شده در سایت‌های هسته‌ای ایران انجام شود. گروسی در مصاحبه‌ای که در اصفهان داشت از «کُند شدن» روند اجرای آن توافق گفت و خواستار آن شد که «تدابیر عملی و ملموسی برای پیشرفت کار اتخاذ شود». مدیرکل آژانس گفت که در این رابطه پیشنهاد کرده همکاری‌ها در حوزه هسته‌ای افزایش یابد و نگرانی‌های جامعه بین‌المللی در ارتباط با اعاده اعتماد و اعاده شفافیت در برنامه هسته‌ای ایران مورد توجه قرار گیرد.

وی ادامه داد: «به این ترتیب، ممکن است که توافقاتی در مذاکرات محرمانه بین طرفین حاصل شده باشد و در آینده شاهد اقداماتی در ارتباط با خواسته‌های آژانس از جمله در مورد افزایش نظارت‌ها و برقراری مجدد ویزا برای برخی از کارشناسان آژانس که ویزای‌شان لغو شده بود و مانند اینها باشیم. البته ایران نیز با توجه به شرایط منطقه، نگرانی‌ها و مشکلات خاص خود را دارد و باید تعادلی بین همکاری با آژانس و پیشرفت کار در این حوزه با دیگر نیازهای امنیتی عام خود ایجاد کند.»